Tăng tốc cho Windows XP

Ảnh: PowerPictures.

Khi cảm nhận máy tính chạy như "rùa", hãy kiểm tra lại hệ thống. Hạn chế các chương trình startup sẽ giúp bạn khởi động nhanh, hiệu chỉnh registry sẽ giúp máy shutdown một cách "thần tốc"...

1. Tăng tốc lúc khởi động Windows bằng cách hạn chế các chương trình startup

Dừng tất cả các chương trình chạy lúc start-up không phải là việc dễ dàng vì bạn không thể ngừng chúng tại một thời điểm nhất định. Một số chạy vì chúng thường trú tại thư mục Startup, một số thuộc các script khi đăng nhập, một số khác do registry quản lý…Tuy vậy, chỉ cần kiên nhẫn một chút, bạn có thể dùng một số cách sau để dừng các chương trình này:

- Dọn dẹp thư mục Start. Bạn sẽ tìm thấy thư mục này tại C:\Documents and Settings\username\Start Menu\Programs\Startup, trong đó username là tên truy cập Windows của bạn. Xoá hết các shortcuts của các chương trình mà bạn không muốn chúng khởi động lúc bật máy. Ở đây có thể yên tâm là bạn chỉ xoá shortcut chứ không xoá chương trình. (Bạn cũng có thể dùng cách vào Start > Programs > Startup, nháy phải chuột vào shortcut chương trình bạn muốn xoá và chọn Delete).

- Sau đó, tiếp tục dọn dẹp thư mục Scheduled Task. Vào C:\Windows\Tasks rồi xoá các shortcut chương trình bạn không muốn chúng tự khởi động lúc mới bật máy.

Mẹo nhỏ. Bạn có thể ra lệnh cho Windows XP bỏ qua các chương trình startup bằng cách: khi Windows XP đang trong quá trình khởi động, giữ chặt phím Shift.

- Dùng ứng dụng cấu hình hệ thống (system configuration utility) loại bỏ các chương trình startup ẩn.

Sử dụng các bước trên có thể dừng một số chương trình startup dễ thấy trong thư mục Startup của Windows nhưng vẫn chưa dừng được hết vì có một số chương trình startup có thuộc tính ẩn. Công cụ để chế ngự các chương trình này có tên gọi là ứng dụng cấu hình hệ thống (System Configuration Utility).

Để khởi động ứng dụng, vào Start > Run, gõ lệnh msconfig. (Nếu không được, bạn hãy tìm tập tin msconfig.exe (Start> Search > For Files or Folders…). Khi tìm thấy, bạn hãy nhấn đúp chuột trái vào đó.)

Cửa sổ System configuration utility. Ảnh chụp màn hình.

- Để dừng các chương trình startup, bạn hãy chọn thẻ Startup, bỏ đánh dấu các chương trình mà bạn không muốn chúng khởi động lúc start-up. Chú ý là có tên chương trình bạn dễ nhận biết, ví dụ như Skype nhưng lại có chương trình mà bạn hoàn toàn không hiểu chúng là gì. Để có thông tin cũng như hiểu rõ về chúng, hãy dùng chuột mở rộng cột Command để hiện rõ tập tin lệnh của chương trình.

- Khi dừng một chương trình startup, bạn không chắc liệu việc này có gây ra lỗi gì cho hệ thống không. Vì thế sau khi bạn bỏ đánh dấu, bạn hãy khởi động lại máy tính. Nếu mọi việc tốt đẹp, hãy tiếp tục làm tương tự với từng chương trình startup một cho đến khi bạn thấy hài lòng.

Chú ý: Mỗi lần bỏ đánh dấu một chương trình startup và khởi động lại máy tính, bạn sẽ nhận được một thông báo đã sử dụng System Configuration Utility để dừng một chương trình tự động khởi động. Nếu không muốn máy tính hiển thị thông báo này, bạn hãy đánh dấu vào ô thông báo Don’t show this message…

Ngoài ra, bạn cũng nên thử cách dừng chương trình startup bằng việc chạy chúng rồi tìm mục thiết lập của chương trình (Settings…) liên quan đến việc dừng chương trình lúc khởi động.

2. Rút ngắn thời gian thoát khỏi Windows XP

- Không để Windows XP xoá bỏ nội dung của file pagefile.sys trong quá trình shutdown. Tập tin pagefile.sys có nhiệm vụ lưu trữ các file tạm thời và dữ liệu thông tin của phiên làm việc ngay cả khi bạn đã tắt Windows. Nhiều người dùng vẫn muốn xoá hết nội dung của tập tin này khi thoát Windows vì nó thỉnh thoảng vẫn còn lưu lại thông tin mang tính riêng tư (các password không được mã hoá …). Tuy nhiên, công việc trên khiến cho quá trình shutdown Windows XP chậm lại. Vì thế, nếu không có gì cần bảo mật, bạn cũng không cần Windows XP xoá nội dung tập tin pagefile.sys trước khi shutdown.

Để thoát khỏi Windows XP mà không cần xoá bỏ nội dung pagefile.sys, hãy chạy ứng dụng Registry Edior ( nhấn Start > Run, gõ lệnh regedit).

Cửa sổ chương trình Registry Editor. Ảnh chụp màn hình.

Sau đó theo cây thư mục ở bên trái cửa sổ bạn vào HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet
\Control\Session Manager\Memory Management.

Tại đây bạn đổi giá trị dữ liệu ClearPageFileAtShutdown bằng 0 bằng cách nhấn phải chuột và chọn Modify. Đóng cửa sổ Registry Editor và khởi động lại máy tính. Từ bây giờ bất cứ khi nào bạn thoát khỏi Windows XP, nó sẽ không mất thêm thời gian để xoá nội dung pagefile.sys và thời gian thoát khỏi XP sẽ được cải thiện.

Chú ý: Khi thay đổi thông số trong Registry Editor, bạn phải thật cẩn thận không nên thay đổi hoặc xoá những giá trị mà bạn không hiểu rõ ý nghĩa tránh gây lỗi cho hệ thống.

khởi động máy

Các dịch vụ trong XP có nhiệm vụ giúp hệ điều hành hoạt động hoặc hỗ trợ cho các ứng dụng. Rất nhiều dịch vụ được đặt chế độ tự động kích hoạt lúc bật máy tính. Một số chương trình không cần thiết sẽ làm giảm bộ nhớ cũng như tốc độ hệ thống.

Bạn có thể dùng System Configuration Utility để tắt tính năng chạy lúc start-up của các dịch vụ, giống như cách bạn làm với các chương trình (ở trên), chỉ khác ở chỗ bạn chọn tab Services. Tuy nhiên, System Configuration Utility không liệt kê ra hết các dịch vụ chạy lúc start-up cũng như bạn sẽ hầu như không biết mỗi dịch vụ có ý nghĩa gì.

Cách hiệu quả để tắt các dịch vụ là dùng trình quản lý Services:

- Vào Start>Run, gõ lệnh services.msc.

Cửa sổ trình điều khiển dịch vụ Services. Ảnh chụp màn hình.

- Khi cửa sổ Services hiện ra, chọn thẻ Extended (nằm phía dưới cùng cửa sổ). Bạn sẽ thấy một cột miêu tả tính năng của từng dịch vụ (cột Description) giúp bạn hiểu ý nghĩa của mỗi chương trình trước khi bạn muốn tắt. Bạn cũng có thể tạm dừng (bằng nút pause trên thanh công cụ) từng dịch vụ để kiểm tra xem nó có ảnh hưởng đến hệ thống hay không. Cột Startup Type cho phép bạn sắp xếp các dịch vụ (mặc định tự động khởi động lúc start-up) bằng cách nháy chuột vào tiêu đề Startup Type để hiện ra các dịch vụ có giá trị Automatic.

- Muốn tắt giá trị tự khởi động của dịch vụ nào, bạn nháy phải chuột vào tên dịch vụ ấy và chọn Properties. Ở hộp thoại Properties bạn vào mục Startup Type và chọn giá trị Manual để tự tay khởi động dịch vụ theo ý bạn hoặc Disabled để tắt giá trị khởi động dịch vụ.

Dưới đây là một số dịch vụ mà bạn nên không cho khởi động lúc start-up:

Tên dịch vụ	Ý nghĩa
Portable Media Serial Number	Lấy giá trị số seri của thiết bị chơi nhạc rời gắn với máy tính
Task Scheduler	Lập lịch hoạt động cho các công việc mà bạn không có thời gian quan tâm. Bạn nên tắt dịch vụ này (Stop)
Uninterruptible Power Supply	Quản lý bộ lưu điện UPS
Automatic Updates	Tự động cập nhật các bản vá lỗi của Windows (bạn có thể tự tay cập nhật tại http://windowsupdate.microsoft.com/).
Telnet (service available on XP Pro only)	Cho phép một người dùng từ xa truy cập máy tính và sử dụng các chương trình. (Dịch vụ này không có trong các phiên bản của XP Professional.)
Wireless Zero Configuration Service	Tự động cấu hình card mạng không dây Wi-Fi (chuẩn 802.11). Tắt dịch vụ này chỉ khi bạn không sử dụng card mạng không dây Wi-Fi.

Tuấn Linh (theo CNet)